Ból dolnej części pleców

Istnieje wiele chorób, które objawiają się bolesnymi odczuciami w okolicy lędźwiowej. Mogą wskazywać na problemy z kręgosłupem, stawami, mięśniami, narządami wewnętrznymi – nerkami, jelitami, wątrobą. Jest to dość podstępny objaw i bez wizyty u lekarza nie da się ustalić prawdziwej przyczyny bólu w okolicy lędźwiowej. Prawidłowe leczenie jest możliwe dopiero po postawieniu diagnozy w placówce medycznej.

Rodzaje bólu

Podczas wstępnego badania lekarz musi zapytać pacjenta o charakter bólu. W czasie trwania mogą to być:

• ostry- występują nagle, napadowo, mają różną intensywność, trwają krócej niż 1 miesiąc;
• podostry- trwają 2-3 miesiące, najczęściej mają charakter nawracający: stają się aktywne przez 2-5 dni, następnie ustępują i po pewnym czasie powracają;
• chroniczny- trwają dłużej niż 1 rok, przebieg jest najczęściej powtarzalny.

Lekarze odkryli, że najczęściej przewlekły ból w tej okolicy wiąże się z powstawaniem lokalnych skurczów mięśni, zagęszczeń, które mają określone punkty bólowe (tzw. zespół mięśniowo-powięziowy). W procesie tym biorą udział także mięśnie prostujące kręgosłup, mięśnie pośladków, więzadła miednicy i staw krzyżowo-biodrowy.

Charakter bólu jest ostry, bolesny, tępy. Według intensywności - mocny, średni, słaby. W zależności od lokalizacji bólu wyróżnia się następujące typy:

• lumbodynia- ból w okolicy lędźwiowej lub lędźwiowo-krzyżowej;
• Rwa kulszowa- w dolnej części pleców, promieniując do nogi;
• sakralna- w okolicy sacrum;
• kokcydynia- w kości ogonowej.

5 faktów na temat bólu dolnej części pleców

• Około 25% wszystkich wizyt w klinikach z dolegliwościami bólowymi pleców jest związanych z odczuciami w okolicy lędźwiowej.
• Według badań 84% osób przynajmniej raz w życiu doświadczyło bólu w okolicy lędźwiowej.
• Nawracające ataki lumbodynii występują u 44–78% pacjentów (w zależności od wieku i regionu zamieszkania).
• Aż 37% osób okresowo traci zdolność do pracy z powodu bólu krzyża.
• U 85% pacjentów zgłaszających się do lekarza z powodu bólu w okolicy lędźwiowej stwierdza się zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego, które stają się przyczyną bólu.
• Według statystyk około 90% pacjentów z ostrym bólem w okolicy lędźwiowo-krzyżowej wraca do zdrowia w ciągu 2 tygodni.

Przyczyny bólu dolnej części pleców

Zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego

W 2006 roku Europejska Federacja Towarzystw Neurologicznych oficjalnie przyjęła następującą klasyfikację przyczyn bólu w dolnej części pleców. Dzielą się one na 3 główne grupy:

1. Ucisk korzenia kręgosłupa, nerwu obwodowego w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Występuje na skutek wysunięcia (zmian zwyrodnieniowych) krążków międzykręgowych. Rzadziej z powodu dysplazji (zaburzeń w procesie powstawania) górnych wyrostków stawowych kości krzyżowej.
2. Choroby kręgosłupa wywołane nowotworami, uszkodzeniami stawów, infekcjami, złamaniami kompresyjnymi, reakcjami alergicznymi, autoimmunologicznymi procesami zapalnymi.
3. Schorzenia narządu ruchu na skutek podwichnięcia, zwichnięcia więzadeł kręgosłupa, napięcia mięśniowego, dysfunkcji stawów międzykręgowych.

Patologie narządów wewnętrznych

1. Schorzenia układu moczowo-płciowego.

   Choroby układu moczowego - kamica moczowa, zapalenie pęcherza moczowego, odmiedniczkowe zapalenie nerek - często powodują dyskomfort w okolicy lędźwiowej.

   Ból dolnej części pleców u kobiet może wskazywać na dysfunkcję narządów płciowych. Najczęściej główne odczucia koncentrują się w dolnej części brzucha i promieniują do kręgosłupa krzyżowo-lędźwiowego. Mogą pojawić się podczas menstruacji lub po stosunku płciowym.

   Jedną z możliwych przyczyn bólu dolnej części pleców u kobiet są nowotwory jajnika, które znajdują się w tylnej części macicy. Często dyskomfort w dolnej części pleców staje się objawem mięśniaków macicy. W miarę narastania ból może objawiać się silnie i ostro i wskazywać na poważne zaburzenia w ukrwieniu, rozciągnięcie otrzewnej i ucisk splotów nerwowych w okolicy miednicy.

   Inną przyczyną bólu dolnej części pleców u kobiet jest wypadanie narządów miednicy mniejszej. W tym przypadku doznania mają charakter ciągnący. Podczas chodzenia i pracy fizycznej ich intensywność wzrasta.

2. Zaburzenia przewodu żołądkowo-jelitowego.

   Najczęściej ból odczuwany jest w okolicy lędźwiowej z powodu wrzodów żołądka i dwunastnicy oraz ostrego zapalenia trzustki. Pacjenci skarżą się, że pojawia się ból opasujący charakter. Zwykle dolna część pleców zaczyna boleć jednocześnie z prawym/lewym podżebrzem, gdzie skupiają się najintensywniejsze doznania. W wielu przypadkach klinicznych ból odcinka lędźwiowego towarzyszy atakowi ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego, choć nie jest on głównym objawem tej choroby. Różne stany zapalne błony śluzowej jelit (zapalenie odbytnicy, zapalenie esicy) mogą również powodować ból.

10 czynników ryzyka bólu krzyża

1. Wrodzone patologie kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego.
2. Ciężka praca fizyczna związana ze stresem w dolnej części pleców, częstym zginaniem i wibracjami.
3. Ostry i przewlekły stres powodujący skurcze mięśni.
4. Siedzący tryb życia i długotrwałe przebywanie w nienaturalnej pozycji z obciążeniem odcinka lędźwiowego.
5. Słaby gorset mięśniowy, co skutkuje nieprawidłową postawą, pochylaniem się, skoliozą i kifoskoliozą.
6. Zaburzenia metaboliczne i nadmierna masa ciała, która zwiększa obciążenie dolnej części kręgosłupa.
7. Zwiększona aktywność fizyczna i uprawianie sportu zwiększają ryzyko kontuzji.
8. Wiek powyżej 50 lat – ze względu na rozwój procesów zwyrodnieniowych kręgosłupa.
9. Częsty stres, depresja.
10. Złe odżywianie z brakiem witamin z grupy B.

Bóle dolnej części pleców jako objaw różnych chorób

Osteochondroza kręgosłupa lędźwiowego

Jedna z najczęstszych chorób, której objawem jest ból w okolicy lędźwiowej. W przypadku osteochondrozy krążki międzykręgowe, które pełnią rolę amortyzującą między kręgami, stają się cieńsze. Korzenie nerwowe ulegają uciskowi, następuje skurcz mięśni i pojawia się silny, ostry ból. Jego intensywność wzrasta podczas schylania się, podnoszenia ciężkich przedmiotów, a także przy próbie siadania z pozycji leżącej lub wstawania z pozycji siedzącej.

W zaawansowanych przypadkach między kręgami tworzy się przepuklina, co tylko zwiększa ból. Osteochondroza najczęściej dotyka odcinka lędźwiowego kręgosłupa, ponieważ przenosi on maksymalne obciążenie podczas siedzenia i chodzenia.

Poważnym powikłaniem osteochondrozy jest spondyloza. Charakteryzuje się prawie całkowitym zniszczeniem krążków międzykręgowych i utworzeniem ostrych wypukłości kostnych - osteofitów. Uszkadzają pobliskie tkanki, powodując ostry, silny ból promieniujący do jednej lub obu nóg.

Objawy przepukliny międzykręgowej

• Pacjent może wstać z pozycji siedzącej jedynie przy podparciu się krzesłem/stołem lub kolanem.
• Każde obciążenie dolnej części pleców powoduje atak ostrego bólu.
• Pacjent kładzie się na brzuchu, podkładając jedynie poduszkę.
• Osoba może podnieść przedmiot z podłogi jedynie powoli kucając.

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

Choroba występuje w wyniku procesów zapalnych w kręgosłupie. Diagnozuje się ją najczęściej u mężczyzn w wieku 20-35 lat. Pacjent odczuwa sztywność w dolnej części pleców oraz dyskomfort w okolicy krzyżowej rano i w spoczynku. Stopniowo w ciągu dnia to uczucie mija, a osoba „przemierza". Wiele osób nie zwraca uwagi na ten niepokojący objaw, tymczasem zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa prowadzi do stopniowego zrośnięcia kręgów, zmniejszenia ruchomości kręgosłupa i niepełnosprawności. Dlatego należy zgłosić się do lekarza przy pierwszych oznakach choroby – porannej sztywności kręgosłupa.

Spondyloartroza

Choroba ta atakuje tkankę chrzęstną pokrywającą krążki międzykręgowe. Z wiekiem staje się ona cieńsza, niszczona, a w miejscach pękania chrząstki tworzą się narośla kostne. W związku z ocieraniem się krążków międzykręgowych o siebie, dochodzi do podrażnienia korzeni nerwowych – procesowi temu towarzyszy silny ból w dolnej części pleców. Mięśnie w problematycznym obszarze pleców są stale napięte i spazmowane.

Objawy spondyloartrozy

• Ból nasila się po wysiłku fizycznym i ustępuje po odpoczynku.
• Ból pojawia się po długotrwałym staniu lub chodzeniu.
• Jednocześnie z bólem lędźwiowym pacjent odczuwa dyskomfort w jednym z bioder i stawie biodrowym.

Choroba kamicy moczowej

Ból w tej patologii jest napadowy i bardzo intensywny. Zazwyczaj bolesne odczucia wynikają z zapalenia nerek. Pacjentowi trudno jest znaleźć pozycję, w której czuje się lepiej. Po atakach mocz staje się czerwonawy i zmniejsza się jego objętość.

Zapalenie powierzchniowych tkanek i włókien

Przyczyną bólu może być karbunkuł lub czyrak. Są to ropne, gęste formacje na skórze o średnicy większej niż 1 cm, które łatwo rozpoznać po fioletowym kolorze. Bolesne odczucia są ostre, intensywne, pulsujące.

Zapalenie nerek, zapalenie tkanki okołonerkowej spowodowane infekcją, jest również bolesne. Wrażenia stają się silniejsze wraz z wdechem i ruchem. Pacjent próbuje położyć się z podkulonymi nogami – w tej pozycji ból jest mniej wyraźny. Skóra w dotkniętym obszarze puchnie i staje się czerwona.

Zapalenie kręgosłupa, rdzeń kręgowy

Zapalenie kości i szpiku to proces zapalny w szpiku kostnym, który atakuje całą tkankę kostną. Postać ostra charakteryzuje się narastającym bólem o charakterze szarpiącym, pękającym. Łączy się to z objawami zatrucia i gorączką.

Gruźlica kręgosłupa występuje w wyniku zakażenia Bacillus Kocha. Pierwsze objawy choroby mogą pojawić się wiele lat po zakażeniu. Wszystko zaczyna się od głębokiego bólu, który pojawia się po wysiłku fizycznym. Infekcja wpływa na kręgi, utrudniając ruchy pacjenta i kształtuje się charakterystyczny chód.

Inne choroby

Ból lędźwiowy może być objawem wielu patologii, także tych dość egzotycznych. Należą do nich na przykład pryszczyca, gorączka Ebola, gorączka krwotoczna i japońskie komarowe zapalenie mózgu.

• Choroby układu krążenia – tętniak aorty brzusznej, zapalenie wsierdzia Loefflera.
• Zapalenie mięśni to stan zapalny i ból mięśni w dolnej części pleców, który może być spowodowany chorobami zakaźnymi, takimi jak grypa, ból gardła, a nawet powszechny ARVI.
• Nowotwory łagodne i złośliwe kręgosłupa i rdzenia kręgowego.
• Patologie nerek - kłębuszkowe zapalenie nerek, zakrzepica żył nerkowych, odmiedniczkowe zapalenie nerek, torbiel.
• Ból dolnej części pleców u mężczyzn występuje przy raku prostaty.

Dlaczego boli mnie dolna część pleców, kiedy kaszlę?

Kaszel powoduje napięcie mięśni w dotkniętym obszarze, co powoduje ból. Często pacjenci po raz pierwszy dowiadują się o rozwijającej się chorobie, gdy zauważają ból podczas kaszlu. Najczęściej takie odczucia są oznaką:

• przepuklina międzykręgowa,
• osteochondroza,
• nerwoból,
• artropatia twarzowa,
• choroby nerek.

Diagnostyka

Jak wspomniano powyżej, ból w okolicy krzyżowo-lędźwiowej może być objawem wielu chorób. Dlatego, aby zidentyfikować obiektywne przyczyny, należy skonsultować się z lekarzem przy pierwszych oznakach. Możesz umówić się na wizytę u lekarza ortopedy, neurologa lub chirurga. W przyszłości może być konieczna konsultacja z reumatologiem, urologiem lub gastroenterologiem.

• Wstępne badanie.Lekarz ocenia wrażliwość tkanek, czynność mięśni i odruchy w dotkniętym obszarze.
• Radiografia.W badaniu stwierdza się zmiany w budowie kości, chrząstek i stawów.
• Badania krwi i moczu.Za ich pomocą można określić obecność infekcji i procesów zapalnych.
• Diagnostyka funkcjonalna.Obejmuje metody oceny przewodnictwa nerwowego i pracy mięśni - elektroneurografię, elektromiografię.
• CT i MRI.Umożliwia szczegółowe badanie stanu struktur kostnych, mięśniowych, nerwowych i naczyniowych.
• Ultradźwiękprzeprowadza się, jeśli podejrzewa się patologię narządów miednicy, prostaty lub nerek.

Ważne jest, aby wykluczyć (lub potwierdzić obecność) guza, aby odróżnić ucisk korzeni kręgosłupa od zespołu bólowego o charakterze mięśniowo-szkieletowym. Na podstawie danych diagnostycznych lekarz ustali prawdziwą przyczynę bólu i zaleci skuteczny program leczenia.

Czy odpoczynek w łóżku jest konieczny?

Żadne z zaleceń dotyczących leczenia bólu dolnej części pleców w chorobach narządu ruchu nie zawiera wskazówek dotyczących ścisłego leżenia w łóżku. Wręcz przeciwnie, pacjentom zaleca się jak najwcześniejszy powrót do normalnej aktywności, aby zapobiec powstaniu zespołu przewlekłego bólu. W ciężkich przypadkach, to znaczy przy silnym bólu, wskazane jest ścisłe unieruchomienie na 1–3 dni. W przypadku ostrego bólu w dolnej części pleców można zastosować pas mocujący. Jednakże nie zaleca się długotrwałej stabilizacji odcinka lędźwiowego, chyba że występuje uraz lub kręgozmyk. Stopniowo należy włączyć specjalne ćwiczenia wzmacniające kręgosłup i mięśnie.

Leczenie bólu dolnej części pleców

Najczęściej do rozwiązania problemu wymagana jest kombinacja środków leczniczych i nieleczniczych.

Lek

Podstawą farmakoterapii są niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Wpływają na obwodowe mechanizmy powstawania bólu i są przepisywane w celu zaostrzenia zespołu bólowego. W większości przypadków klinicznych leczenie odbywa się etapami - nie dłużej niż 12 tygodni.

W większości przypadków pacjentom przepisuje się witaminy z grupy B w celu poprawy przewodnictwa nerwowego, leki obkurczające przekrwienie i leki uspokajające. W przewlekłym przebiegu choroby możliwe jest przyjmowanie leków przeciwdepresyjnych. W przypadku silnych skurczów i bólu mięśni - leki zwiotczające mięśnie, słabe opioidy.

Nielekowy

Dodatkowo pacjentowi można przepisać terapię manualną, akupunkturę (akupunkturę). Zabiegi mają na celu aktywację metabolizmu i krążenia krwi w dotkniętym obszarze. Pozwala to na lepsze odżywienie tkanek.

Według lekarzy fizjoterapia, ćwiczenia wzmacniające mięśnie okolicy lędźwiowej, terapia trakcyjna i przezskórna neurostymulacja elektryczna mają niewielki wpływ. Najczęściej procedury te są przepisywane w przypadku braku wyraźnego efektu przyjmowania leków przez 4-6 tygodni. Nie ma naukowych dowodów na skuteczność masażu, fizjoterapii czy noszenia różnych pasów.

Co zrobić, aby zapobiegać

• Rano wykonaj ćwiczenia składające się z prostych ćwiczeń rozciągających kręgosłup i mięśnie.
• Jedz racjonalnie, z wyłączeniem tłustych, smażonych, wędzonych, słonych, pikantnych i alkoholu.
• Obserwuj swoją wagę.
• Pij co najmniej 1, 5 litra płynów (najlepiej wody) dziennie.
• Raz na 6 miesięcy poddaj się masażowi klasycznemu.
• Unikaj pozostawania w jednej pozycji przez dłuższy czas.

Wniosek

Bolesne odczucia w okolicy lędźwiowej mogą być objawem nie tylko patologii układu mięśniowo-szkieletowego, ale także narządów wewnętrznych. Wielu pacjentów samodzielnie diagnozuje i leczy na przykład nadwyrężenie mięśni, chociaż w rzeczywistości problemem może być zapalenie nerek. Takie leczenie tylko pogarsza sytuację - osoba koncentruje się na nieistniejącej chorobie i wywołuje poważną patologię. Dlatego ważne jest, aby zwrócić się o wykwalifikowaną pomoc i zidentyfikować prawdziwą przyczynę bólu. Nie zaleca się samodzielnego przepisywania leków.